Ο Πάνος Ξενοκώστας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΟΝΕΧ είναι επικεφαλής του επενδυτικού κύματος στην ελληνική ναυπηγική βιομηχανία
Η συμφωνία για την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου των ναυπηγείων Ελευσίνας μετά τη συμφωνία του επενδυτικού σχήματος της DFC –ΟΝΕΧ με την πλειοψηφία των μετόχων υπό τις ευλογίες του αμερικανικού Κογκρέσου, εντάσσεται σε έναν ευρύτερο τριγωνικό γεωπολιτικό σχεδιασμό ΗΠΑ-Ελλάδας-Ισραήλ.
Προηγήθηκαν τα ναυπηγεία Σύρου, τα οποία πλέον συνεργάζονται με ισραηλινά ναυπηγεία, ακολούθησαν οι εξελίξεις με τα ναυπηγεία Ελευσίνας ενώ στο τραπέζι “πέφτουν” τα λιμάνια της Ηγουμενίτσας, του Βόλου, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης με τα δύο τελευταία να προσελκύουν το αμερικανικό ενδιαφέρον.
Σε δύσκολες για την Ελλάδα εποχές τέτοιου είδους και ισχύος συμμαχίες μετράνε πολύ.
Επικεφαλής του επενδυτικού κύματος στην ελληνική ναυπηγική βιομηχανία είναι ο Πάνος Ξενοκώστας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΟΝΕΧ, αμερικανικών συμφερόντων με την έγκριση πλέον και του Κογκρέσου που ενέκρινε την χρηματοδοτική υποστήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης, μέσω του Development Financial Corporation (DFC), που είναι ο κρατικός οργανισμός χρηματοδότησης αμερικανικών στρατηγικών επενδύσεων στο εξωτερικό.
Στο κάδρο αυτό υπάρχουν και οι Έλληνες εφοπλιστές που στηρίζουν την επιχείρηση αναβίωσης της ναυπηγικής βιομηχανίας.
Συναντήσαμε τον Πάνο Ξενοκώστα στα γραφεία της ΟΝΕΧ στα βόρεια προάστια. Φανερά ικανοποιημένος από τις εξελίξεις στην υπόθεση της Ελευσίνας αλλά πάντοτε συνετός αφού έχουν δει πολλά τα μάτια του.
Πέσαμε κατευθείαν στα «βαθιά» αρχίζοντας τη συζήτηση από τη γενική εικόνα των γεωπολιτικών κινήσεων.
Κε Ξενοκώστα, πριν μιλήσουμε για τα Ναυπηγεία Ελευσίνας θέλω να σας θέσω μία ερώτηση η οποία μου προέκυψε ως απορία. Γιατί πιστεύετε ότι τα αμερικανικά επιχειρηματικά συμφέροντα αποφάσισαν να επενδύσουν στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στους κλάδους της ναυτιλίας, της ναυπηγικής και των λιμανιών;
Έχω ξεκάθαρη άποψη επί του θέματος. Η ναυτιλία είναι εδώ και αρκετά χρόνια ίσως ο πιο κρίσιμος κλάδος για διάφορους λόγους. Είναι ο κλάδος, στο εμπορικό κομμάτι, που αφορά την διατήρηση και ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας από παράνομες-έκνομες,, πολιτικά μη ορθές ή μη συμφωνημένες πρακτικές. Το πλοίο είναι ένα μαχαίρι. Μπορείς να το χρησιμοποιήσεις να κόψεις το ψωμί σου μπορείς να το χρησιμοποιήσεις για να μαχαιρώσεις έναν άλλον. Οπότε υπό αυτή την έννοια η ναυτιλία είναι ένας πολύ κρίσιμος κλάδος.
Ένα δεύτερο κρίσιμο θέμα είναι οι υποδομές. Η Μεσόγειος είναι μία περιοχή που αλλάζει. Οι ελληνικές υποδομές μπορούν να προσφερθούν ως εξυπηρέτηση Νατοϊκών και αμερικανικών δυνάμεων. Το ζήτημα είναι ότι πρέπει να αναβαθμιστούν οι υποδομές και να λειτουργούν με ένα σύγχρονο τρόπο. Μην ξεχνάμε ότι η Αμερική επενδύει στην Ελλάδα πολλά χρόνια πίσω. Απόδειξη η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία που είχε ξεκινήσει τόσο αισιόδοξα πριν δεκαετίες ως κέντρο κατασκευής F- 16, C-130 για την Μεσόγειο.
Γενικά στην Ελλάδα τα τελευταία 30 χρόνια δυστυχώς, κακές πρακτικές οδήγησαν σε εκμαυλισμό τού τι σημαίνει συνδικαλισμός. Τον συνδικαλισμό τον χρειαζόμαστε όλοι. Και ο επιχειρηματίας περισσότερο γιατί πρέπει να τον βοηθάει είναι συνεργάτης συνοδοιπόρος ο σωστός συνδικαλιστής. Ο εκμαυλισμός οδήγησε σε αυτό που βλέπουμε. Δεν λειτουργεί καμία βιομηχανία. Ποίος είναι περήφανος για όλα αυτά, για το ότι υπάρχουν άνεργοι και χαμηλά αμοιβόμενοι.
Με το που φτιάχνουμε τις υποδομές μας ετοιμάζεται η υποδοχή για να μπορέσουν να “κουμπώσουν” η τεχνογνωσία, οι συνέργειες, οι συνεργασίες και όλα αυτά που μπορούν να προσφέρουν. Και γιατί όχι να μη γίνει η Ελλάδα ένα δεύτερο Ισραήλ στην περιοχή. Μόνο να κερδίσει έχει η Ελλάδα. Μας ενώνουν με την Αμερική κοινές αρχές αξίες κουλτούρα. Ένα τεράστιο μέρος της διασποράς μας ζει στην Αμερική και προοδεύει εκεί. Είναι αυτονόητο αυτό που γίνεται τώρα και θα πρέπει να το περιφρουρήσουμε για να γίνει με ταχύτερο ρυθμό.
Προεκτείνω την προηγούμενη ερώτηση. Τελικά υπάρχει το τρίγωνο Ελλάδας-ΗΠΑ-Ισραήλ;
Θα έλεγα ότι ακόμα και αν δεν υπήρχε θα έπρεπε να το ανακαλύψουμε.
Ως ΟΝΕΧ κάναμε ένα πολύ μεγάλο βήμα μέσα από τη συνεργασία του Νεωρίου με τα ισραηλινά ναυπηγεία για συγκεκριμένου τύπου πλοία, όπως η κορβέτα ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ που ναυπηγούμε τώρα.
Σας δίνει τεχνογνωσία ή σας προσφέρει όγκο δουλειάς η συνεργασία αυτή;
Είναι ολιστικός ο τρόπος που την προσεγγίζουμε. Καταρχήν γίνεται ανταλλαγή τεχνογνωσίας. Επίσης, υπάρχει συμπληρωματικότητα στην αξιοποίηση των δομών και κοινή στρατηγική στόχευση. Ειδικά με τον αγωγό EastMed έχουν έρθει πολύ κοντά οι τρεις χώρες. Εμείς αυτό που θέλουμε είναι να δίνουμε τα εργαλεία στις πολιτικές ηγεσίες των χωρών ώστε να μπορούν να αξιοποιούν και να μετουσιώνουν σε πράξεις όλες τις στρατηγικές και πολιτικές που θέλουν.
Κάνατε το πρώτο βήμα με το Νεώριο. Σας στήριξε ο ελληνικός εφοπλισμός και συνεχίζει να σας στηρίζει και στο επόμενο βήμα;
Η απάντηση είναι ένα ξεκάθαρο ΝΑΙ. Ο ελληνικός εμπορικός εφοπλισμός καθώς και η Ένωση Ελλήνων εφοπλιστών ως φορέας φορέας αλά και τα μέλη μας στηρίζουν πολύ με τις πράξεις τους. Εμένα με ώθησαν και με ωθούν συνέχεια λέγοντάς μου φτιάξτε εδώ τα ναυπηγεία να ερχόμαστε. “Μας ξενιτέψανε” μου είπαν. Και έχουν δίκαιο. Οι άνθρωποι είναι πατριώτες, αγαπάνε την Ελλάδα το αποδεικνύουν συνέχεια. Πολλοί από αυτούς είναι φοβεροί ευεργέτες φιλάνθρωποι, επενδύουν σε άλλους κλάδους. Θα έλεγα ότι όχι μόνο μας στηρίζουν αλλά μας εμπνέουν. Γιατί η πρωτιά που έχει η ελληνική ναυτιλία παγκοσμίως είναι πηγή έμπνευσης και δέσμευσης να φτιάξουμε τα ναυπηγεία όσο γίνεται καλύτερα για να ακολουθήσουν τη διαδρομή πρωτιάς που έχουν οι εφοπλιστές παγκοσμίως. Το Νεώριο έδειξε ότι μπορούμε να έχουμε ανταγωνιστικό ναυπηγείο, ότι το προτιμούν οι εφοπλιστές είτε είναι Έλληνες είτε ξένοι και με βάση αυτή την επιτυχία του Νεωρίου προχωρήσαμε και στην Ελευσίνα. Έχουμε ένα πελατολόγιο 1.000 πλοίων και δεν μπορούμε να εξυπηρετήσουμε. Από τη μία πλευρά είναι ευχάριστο και από την άλλη δυσάρεστο. Έχουμε καλυμμένη τη ζήτηση μέχρι τον Νοέμβριο. Ταυτόχρονα υπάρχει μία σειρά 10άδων πλοίων τα οποία καθημερινά περισσεύουν και δεν μπορούμε να εξυπηρετήσουμε.
Τι χρειάζεται για να γίνουν λειτουργικά τα ναυπηγεία της Ελευσίνας ώστε να μπορέσετε να καλύπτετε τη ζήτηση;
Για να κατευθύνουμε εκεί τα πλοία θα πρέπει να φτιάξουμε την καρδιά του ναυπηγείου όσο αφορά το ναυπηγοεπισκευαστικό κομμάτι που είναι οι δεξαμενές του. Και οι τρεις δεξαμενές της Ελευσίνας χρήζουν άμεσων επισκευών κόστους 10άδων εκατομμυρίων για να μπορέσουν να γίνουν λειτουργικές και ασφαλείς.
Από την άλλη η συμφωνία και η ανάληψη των χρεών είναι μεγάλη γιατί απαιτούνται πάρα πολλά κεφάλαια και αναλαμβάνουμε το χρέος. Για να μπορέσουμε να το εξυπηρετήσουμε και να μειώσουμε το ρίσκο των κεφαλαίων που θα επενδυθούν, σε βάθος 20ετίας, έχουμε προβλέψει να φέρουμε και μία νέα μεγαλύτερη δεξαμενή που να είναι μέχρι 250.000 τόνους για να προσελκύουμε πολύ μεγάλα πλοία.
Στο Νεώριο είναι μέχρι Panamax η δεξαμενή δηλαδή μέχρι 75.000 τόνους. Όμως στην Ελευσίνα θα πρέπει να πάμε ακόμη πιο ψηλά και να αυξήσουμε τον όγκο της χωρητικότητας των πλοίων. Γιατί τα μεγαλύτερα πλοία φέρνουν μεγαλύτερες δουλειές. Σε αυτό το μέγεθος πλοίων ο ανταγωνισμός είναι μικρότερος και ευελπιστούμε ότι θα έχουμε περισσότερες δουλειές, ποιοτικότερες δουλειές και μεγαλύτερο περιθώριο κέδρους άρα και πιο γρήγορη απόσβεση της επένδυσης. Υπολογίζουμε να προσελκύουμε 150 -200 πλοία τον χρόνο ανάλογα με τη χωρητικότητα.
Πότε θα αναλάβετε τη διοίκηση των Ναυπηγείων Ελευσίνας;
«Για να ξεκινήσει νέα εποχή επίσημα στα Ναυπηγεία της Ελευσίνας ορόσημο είναι η απόφαση του Πρωτοδικείου, φυσικά. Στο Νεώριο είχαμε μπει νωρίτερα από την απόφαση του δικαστηρίου. Αλλά εκεί τα μεγέθη ήταν μικρότερα. Εδώ είναι πολύ μεγαλύτεροι οι αριθμοί και πιο πολύπλοκη η συμφωνία. Έχει να κάνει με πολλούς μετόχους, έχει να κάνει με ένα σύνθετο περιβάλλον και επειδή έχει να κάνει με την εμπλοκή και του DFC . Ο στόχος που βάλαμε με το Υπουργείο Ανάπτυξης και την Κυβέρνηση, αν και είναι τολμηρό για άλλη μια φορά , στόχος μας είναι να “πιάσουμε δουλειά” αμέσως μετά την κατάθεση του φακέλου στο δικαστήριο το οποίο προβλέπεται μέχρι το τέλος της τρίμηνης παράτασης που δόθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό, έως τα τέλη Σεπτεμβρίου. Σε κάθε περίπτωση όμως παρόλο που η κατάθεση του φακέλλου στο δικαστήριο δεν διασφαλίζει την απόφαση, εμείς θα πάρουμε για άλλη μια φορά το ρίσκο αφού τόσο οι αγαπητοί εργαζόμενοι το επιθυμούν, η ελληνική και αμερικανική κυβέρνηση στηρίζουν έμπρακτα και τόσο ο ελληνικός εφοπλισμός, το ΠΝ αλλα και ο 6ος στόλος αδημονούν…»
Διακρίνω στο ύφος σας ένα…αλλά…
Κοιτάξτε, πρέπει να ελέγξουμε αρκετά θέματα μέχρι να καταθέσουμε τον φάκελλο στο δικαστήριο. Είναι πολλοί οι εμπλεκόμενοι σε μια τέτοια διάσωση – εξυγίανση που παρόμοια δεν έχει ξανά γίνει στην Ελλάδα. Οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι πως θα έχουμε απρόοπτα που θα λύνουμε επί τόπου μέχρι να πετύχουμε το στόχο μας. Για παράδειγμα, συνεννοούμαστε τώρα με το Υπουργείο Ανάπτυξης και τα αρμόδιο υπουργείο περιβάλλοντος και ενέργειας, για την ανανέωση της περιβαλλοντική άδεια που θα έληγε σε λίγες ημέρες. Θέλουμε να γίνουν όλα μέχρι 30 Σεπτεμβρίου. Δουλεύουμε συστηματικά. Θα βλέπουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε και θα τα λύνουμε.
Το υπουργείο Ανάπτυξης έχει δώσει εντολή και κατευθυντήρια γραμμή να διερευνηθούν εάν υπάρχουν, που δεν υπάρχουν, πιθανές κρατικές ενισχύσεις ώστε να δοθεί η έγκριση και από την ΕΕ. Αισθανόμαστε την κυβέρνηση αρωγό σε κάθε στιγμή. Βλέπουμε τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα, όπως ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ να στηρίζουν μέσα από το κοινοβούλιο. Είναι απίστευτα ενθαρρυντικό να βλέπεις την χώρα συντεταγμένη πίσω από ένα Εθνικό όραμα, αυτό της αναγέννησης των Ναυπηγείων.
Έχετε διασφαλίσει πάνω από το 51% των μετοχών της εταιρείας. Όμως υπάρχει ένα θέμα με τον Γιάννη Ταβουλάρη, γιο του Νίκου Ταβουλάρη και το μετοχικό πακέτο που φερόταν να κατέχει
Θέλαμε πάνω από 51% για να μπορούμε να διασφαλίσουμε τον έλεγχο ώστε να προχωρήσει ομαλά η εταιρεία στην υποβολή του φακέλου στο αρμόδιο δικαστήριο για την εξυγίανση και να μην έχουμε εκπλήξεις τις τελευταίας στιγμής που κάποιοι μέτοχοι θα υπαναχωρήσουν. Όσο μεγαλύτερο ποσοστό τόσο το καλύτερο αλλά από τη στιγμή που έχουμε το 51% μπορούμε να κάνουμε τη δουλειά.
Γνωρίζω ότι ο κος Γιάννης Ταβουλάρης είχε το 1% προσωπικά και 24% σε εταιρεία που για κάποιο χρονικό διάστημα μας ενημέρωναν οι δικηγόροι ότι ήταν δική του. Τώρα υποστηρίζει ότι δεν είναι δική του. Δεν το γνωρίζω αυτό. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έχει κινηθεί η ελληνική κυβέρνηση όπως πρέπει γιατί θα πρέπει για να ολοκληρωθεί κάποια συναλλαγή να ξέρουμε ποίος είναι ο μέτοχος της άλλης πλευράς. Δεν μπορείς αλλιώς να κάνεις δουλειές ειδικά όταν εμπλέκονται το ελληνικό και το αμερικανικό δημόσιο και ένας όμιλος όπως η ΟΝΕΧ.
Είναι ο Σκαραμαγκάς μακροπρόθεσμος στόχος σας;
Αυτή την περίοδο είμαστε επικεντρωμένοι στην ολοκλήρωση της διαδικασίας με τα ναυπηγεία Ελευσίνας.
Για τον Σκαραμαγκά ξέρω ότι δρομολογούνται διαδικασίες. Έχω εμπιστοσύνη ότι όλα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και εύχομαι να βρεθούνε οι καταλληλότεροι άνθρωποι για να το πάνε το ναυπηγείο εκεί που του αξίζει. Αυτή τη στιγμή βλέπω την Ελευσίνα και δεν μπορώ να πω κάτι άλλο.
Θα συμμετέχετε ως ΟΝΕΧ σε διαγωνισμούς για τα λιμάνια Ηγουμενίτσα-Αλεξανδρούπολη και Βόλου;
Το ενδιαφέρον καταρχήν από αμερικάνικες εταιρείες για τα συγκεκριμένα λιμάνια υπάρχει. Άρα δεν έχει νόημα ένας ανταγωνισμός για τον ανταγωνισμό. Γενικά για ναυπηγεία, γενικά για λιμάνια, η ΟΝΕΧ έχει ενδιαφέρον. Αλλά θα προχωρήσει στα σχέδια της με έναν στρατηγικό σχεδιασμό που έχει η ίδια και όπου χρειαστεί αν χρειαστεί κάπου θα κάνει κάποιες επιπλέον παρουσίες.
Για λόγους καθαρά επιχειρηματικής στρατηγικής δεν θα αποκαλύψω σημεία του πλάνου μας θα το βλέπουμε να εξελίσσεται τα επόμενα χρόνια.
Κλείνοντας τη συζήτηση θα ήθελα, κε Ξενοκώστα να μας πείτε ποιοι βοήθησαν στην υπόθεση της Ελευσίνας.
Ρόλο-«κλειδί» προκειμένου να ξεπεραστούν τα τελευταία ζητήματα και να ολοκληρωθεί η συμφωνία για το Νεώριο, είχαν ο υπουργός Ανάπτυξης Αδωνης Γεωργιάδης, και ο υφυπουργός του Νίκος Παπαθανάσης.
Θέλω να ευχαριστήσω σε αυτό το σημείο και τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Νίκο Παναγιωτόπουλο και τον Αρχηγό του Π.Ν. που και μας εμπιστεύτηκαν στο έργο των πρώτων δύο δεξαμενών του ΠΝ. Αν και κάθε μία θα χρειαζόταν 8-9 μήνες στο παρελθόν εμείς στο Νεώριο τις παραδώσαμε και τις δύο μέσα σε τέσσερις μήνες, χρόνος ρεκόρ. Θεωρούμε ότι αυτή η συνεργασία μας δίνει τη βάσιμη ελπίδα επιτυχημένης επίλυσης όλων των ζητημάτων που υπάρχουν μεταξύ Ναυπηγείων Ελευσίνας και Πολεμικού Ναυτικού και θεωρώ και τον κο Παναγιωτόπουλο αρωγό και συνοδοιπόρο της επιτυχούς ολοκλήρωσης της εξυγίανσης.
Κομβικός ήταν και ο ρόλος του φιλέλληνα Αμερικανού πρέσβη Τζέφρι Πάιατ καθώς και της ομάδας της πρεσβείας, του αμερικανικού κογκρέσου που ενέκρινε την έναρξη χρηματοδότησης μέσω της DFC αλλά και του ίδιου του DFC και των αρμόδιων Αμερικάνων υπουργών.
Καταλήγοντας θα ήθελα να τονίσω ότι όπως στο Νεώριο έτσι και στην Ελευσίνα, το ηγετικό ρόλο στην μέχρι τώρα πορεία και την αναγέννηση είχαν, έχουν και θα έχουν οι εργαζόμενοι των Ναυπηγείων, που το πάθος, η τεχνογνωσία αλλά και αγάπη που έχουν δείξει είναι παρακαταθήκη για μια νέα εποχή στον κλάδο στην Ελλάδα.
